Nowelizacja Prawa budowlanego

19 września 2020 r. to ważna data dla podmiotów ściśle związanych z branżą budowlaną, ale także dla wszystkich tych osób, których wspominane regulacje prawne z różnych względów, w mniejszym lub większym stopniu mogą dotyczyć. To właśnie tego dnia bowiem, wchodzi w życie nowelizacja ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Wspomniana nowelizacja wprowadza szereg, niekiedy wręcz rewolucyjnych zmian w prawie budowlanym i dotyczy rozmaitych aspektów wskazanej problematyki. Jak wskazał sam ustawodawca, potrzeba wprowadzenia zmian wynika z konieczności uproszczenia i przyspieszenia procesu inwestycyjno-budowlanego, a także zapewnienia większej stabilności rozstrzygnięć jakie są w nim podejmowane.

Wśród najbardziej istotnych zmian jakie zdecydował się wprowadzić ustawodawca, można wymienić chociażby, wyraźne wskazanie w jednym miejscu katalogu spraw, w których pozwolenie na budowę nie jest wymagane, a wystarczające jest dokonanie zgłoszenia, a nawet możliwość budowy, czy wykonywania robót budowlanych bez zgłoszenia. Takie rozwiązanie ma ułatwić ustalenie jakie prace wymagają dokonania zgłoszenia i nie rodzą konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę, a także jakie nie wymagają ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia.

Ustawodawca postanowił również wprowadzić nowy podział projektu budowlanego, będącego dotychczas jednolitym dokumentem, na projekt zagospodarowania działki i terenu, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. Zmianie ulegają także zasady uzyskiwania zgody na odstępstwa od przepisów określających warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane, ich usytuowanie oraz warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej będzie mógł udzielić zgody na takie odstępstwo przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę albo decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Co jednak istotne, wskazana zgoda nie będzie mogła zostać udzielona podczas trwania procedury legalizacji samowoli budowlanej.

Istotne znaczenie dla wielu podmiotów ma także okoliczność wprowadzenia do naszego porządku prawnego uproszczonego postępowania legalizacyjnego samowoli budowlanych, które może dotyczyć obiektów budowlanych lub części obiektów budowlanych zbudowanych bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia. Co ważne, aby doszło do takiej legalizacji, od zakończenia budowy musi upłynąć co najmniej 20 lat, a zatem wskazane rozwiązanie dotyczyć może wyłącznie starych samowoli budowlanych. Jednakże, jeśli przed dniem wejścia w życie omawianej nowelizacji, tj. przed dniem 19 września 2020 r., dla samowoli budowlanej wydany zostanie nakaz rozbiórki, wszczęcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego nie będzie możliwe.

Ustawodawca postanowił także wyraźnie wskazać, że w przypadku zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, polegającej na podjęciu lub zaniechaniu w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki bezpieczeństwa pożarowego, do zgłoszenia składanego właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej należy dołączyć ekspertyzę rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Wśród zmian, na które warto jeszcze w tym miejscu zwrócić uwagę, można wymienić m.in. okoliczność, iż postępowanie kwalifikacyjne wobec osoby ubiegającej się o uprawnienia budowlane prowadzone będzie na wniosek tej osoby, zrezygnowanie przez ustawodawcę ze wzoru decyzji o pozwoleniu na budowę oraz wprowadzenie zasady, że nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat, a jeżeli sprawa dotyczy decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym stała się ostateczna.

Wśród innych istotnych kwestii można wspomnieć chociażby okoliczność, iż ustawodawca zdecydował się na zdefiniowanie czym jest istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę, wskazanie obowiązków inwestora przed rozpoczęciem budowy, dodatkowych obowiązków kierownika budowy lub inwestora, jeśli ustanowienie kierownika budowy nie jest konieczne, określenie wymagań co do formy i treści tablicy informacyjnej, a także wprowadzenie zakazu pobierania przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne opłat wskazanych w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (np. opłat za wydanie warunków przyłączenia do sieci).

Wskazanych zmian jest sporo, w związku z czym omówienie ich wszystkich przekracza ramy niniejszego wpisu.

Stan prawny na 11.09.2020 r.